Deel 02

Voordat ik je precies vertel hoe ik ben gestopt met roken, ga ik je nog iets meegeven dat belangrijk is om te weten binnen jouw hele proces van verandering. Stoppen met roken is een behoorlijke verandering in je leven. Zoals ik je vertelde werk ik met verslaafde mensen waarvan een groot deel een  bepaald gedrag laat zien waardoor ze in de problemen zullen blijven. Het lijkt alsof ze alleen maar voor het ongeluk geboren zijn en zich nooit ontworstelen aan dat ongeluk. Het belangrijkste woord in dit verhaal is het woord 'gedrag'. Dit was voor mij de openbaring en tevens de oplossing. Onthoud de nu volgende zinnen goed! Ze bevatten de hele waarheid van wat ik je wil bijbrengen over jouw proces om te stoppen met roken, door je gedrag te beïnvloedden.

De ontwenningsverschijnselen zorgen er trouwens voor dat de meeste mensen die zomaar stoppen (75% volgens het Jellinek) al na een week weer beginnen te roken. Een groot deel van deze mensen lijkt rond de jaarwisseling te stoppen, als goed voornemen. Het overgrote deel strandt dramatisch en beleeft een (zoveelste) faal-ervaring. Ik persoonlijk ken niemand die definitief gestopt is met roken door dat voornemen. Jij wel? Ze zijn er heus wel hoor uit al die duizenden en duizenden mensen die het op dat moment hebben geprobeerd. Net zoals je rokers hebt die per dag maar één of twee sigaretten roken. Of de rokers die alleen roken op feestjes, of rokers die jaren stoppen en dan weer een periode roken om dan opnieuw voor jaren te stoppen. Ik wil hier mee zeggen dat er veel verschillende typen verslaafden zijn. Jezelf hierin kennen en herkennen is best belangrijk. Met dit verhaal kom ik terug op wat ik hierboven al vertelde en vraag aan je: wat maakt nou het verschil tussen al deze typen verslaafden? Ze hebben toch allemaal dezelfde verslaving?

Ja klopt. Zouden die mensen dan niet allemaal eenzelfde aantal sigaretten moeten roken ongeveer? Waarom kan de één er een tijd zonder om dan weer op een feestje te gaan roken, en dan weer te stoppen? Hoe kan dat nou? Waarom uit een verslaving zich bij iedereen anders, al zijn het maar minimale verschillen. Op die vraag heb ik een antwoord kunnen samenstellen. De clou zit hem uiteraard weer in het gedrag! Dat gedrag staat volledig los van de lichamelijke verslaving. Bij die diverse typen verslaafden hoort een bepaald type gedrag. Dit gedrag is bij elk mens weer anders omdat we nou eenmaal uniek zijn. 

In eerste instantie kun je een bepaalde gedraging dezelfde naam geven. We noemen teleurstelling. Maar hoe een mens met teleurstelling omgaat is bepaald door onder andere aangeleerd gedrag, of cultuurgebonden gedrag. Uiteraard zijn er vele factoren meer. Komt alle informatie inmiddels een beetje binnen, want ik probeer het zo makkelijk mogelijk te houden?

Laat ik het dan nog wat verduidelijken door je twee zinnen te geven om over na te denken. Niet te lang nadenken hoor, want ik ga gewoon verder met het ventileren van mijn inzichten die ik heb opgedaan tijdens mijn eigen proces. Lees het anders rustig terug en laat alles inklinken. Ik heb ook niet alles in een middagje zitten bedenken natuurlijk, dus neem je tijd. 

• Laat die gedachte van de lichamelijke verslaving helemaal los. Die is er namelijk nauwelijks, dus richt je daar dan ook niet op. Het is zonde van al je energie en geld.
• Als de lichamelijke verslaving amper bestaat, dan blijft over dat gedeelte van de verslaving wat wij (wij = zorg-piepeltjes) verslavingsgedrag noemen. Richt je daarom volledig op dat gedrag.

Hoe jij jouw gedrag uit is een keuze

Ik vertelde al dat zo goed als alle bestaande hulpmiddelen om te stoppen met roken zijn gericht op het eerste, namelijk de lichamelijke verslaving. Maar wat zijn nou de geluiden die je hoort als mensen gestopt zijn met roken bij een zoveelste poging? Niet dat het lichamelijk zo moeilijk was toch? Nee hoor, ook niet omdat die ene zweetaanval zo moeilijk was. En nee, niet het trillen van de handen viel stoppers zo zwaar. Nee, wat benoemen zij dan zoal wel;

• na die bak koffie mis ik het roken zo……
• in de pauze rookte ik altijd die peuk……
• na de seks was roken zo heerlijk…..
• in de auto, of juist na het uitstappen……
• een feestje was ideaal om dat pakje leeg te roken…..
• in de kroeg, het is zo gezellig bij een drankje…….
• voor of na die sollicitatie om de zenuwen te bedwingen……
• na de maaltijd of waar een roker ook maar even een tiental minuten heeft……

Dit zijn natuurlijk nog maar een paar voorbeelden. Denk zelf maar eens na over al jouw vaste rookmomenten. Dat zijn de momenten waar we het echt moeilijk mee hebben. Dat zijn de momenten van verslavingsgedrag en waar de vijand in het hoofd ons nou zo fantastisch manipulatief op wijst, zodat we weer gaan roken. Het gaat dan om die momenten die zo vast zijn ingesleten dat onze hersenen die nog maar erg moeilijk kunnen loslaten. Vergelijk het maar met je andere vaste ritmes van de dag zoals je vaste aankleedvolgorde of aan welke kant van een bed je slaapt. Probeer dat maar eens te veranderen. Dan kom je er achter dat dit echt niet zo gemakkelijk gaat. 

Hierop sloot Olds de elektrode zo aan dat de rat zichzelf kon stimuleren door een hefboompje in te drukken. Vervolgens ging de rat bijna onafgebroken dat hefboompje indrukken. De rat stimuleerde zichzelf ten koste van alles, met uitzondering van zijn slaap. In de jaren tachtig ontdekten andere onderzoekers dat het gebruik van genotmiddelen zoals koffie, alcohol, opiaten en cocaïne eenzelfde effect heeft.

(   bron: www.nemokennislink.nl   )

Wat zegt dit stukje nou? Simpelweg dat de stimulatie van dat kleine hersengebied ervoor zorgt dat deze nog meer gestimuleerd wil worden. Dit gebied gaat dit afdwingen ten koste van bijna alles. En door die dwang noemen we dat gedrag dus een verslaving. Wij offeren bijvoorbeeld ons eten op, of het contact met familie, of verplichtingen zoals huur betalen. We komen dus in de problemen door een verslaving omdat we die verslaving bovenaan zetten. Ik kan het verhaal heel moeilijk maken met woorden als synapsen, overdrachtsstof, neuron en dopamine. Dat doe ik niet omdat ik het voor iedereen duidelijk wil houden.  Dus die 'moeilijke en professionele' woorden laat ik liever weg. Neem je zelf de moeite om op dit onderwerp te googelen, dan kom je deze woorden zeker tegen. Het is niet verkeerd hierover te lezen hoor. Maar het wordt veel te technisch als ik dat hier ook nog ga behandelen. Gaan we dus niet doen. 

Verslaafd zijn is dus voor het overgrote deel gedrag

Oké, we zijn een stap verder in de uitleg hoe ook jouw verslaving werkt. Ik heb net voor je vertaald dat deze verslaving hoofdzakelijk bestaat uit gedrag dat gestuurd wordt vanuit je hersenen, en dat jouw verslaving maar voor een klein stukje bestaat uit een lichamelijk afhankelijkheid. Dit gedrag wordt je dus opgelegd door dat genotscentrum omdat deze de volgende nicotinestoot wil hebben. Maar laten we vooral ook niet vergeten dat een sigaret nog veel meer slechte stofjes bevat en we die naar binnen zuigen. In ieder geval is vanuit een klein stukje lichamelijke verslaving in den beginne een overdaad aan verslavingsgedrag ontstaan. Dat verslavingsgedrag legt dan zijn wil op aan jou en jouw handelen. 

Nu gaan we het roken koppelen aan wat er nodig is om te stoppen. We koppelen het dus niet aan dat kleine lichamelijke deel waar die hulpmiddelen op zijn gericht, maar we koppelen het aan het grootste gedeelte. Dat is dat deel dat echt zorgt voor je verslavingsprobleem, namelijk je gedrag zelf. Waar de meeste middelen dus gericht zijn op het lichamelijke deel, moeten we dit loslaten en ons richten op het gedragsgedeelte. Daar schuilt de boosdoener die we moeten overwinnen. Pluspunt is ook dat het gedrag herkenbaar is waardoor je het kan analyseren en sturen. Gedrag kun je namelijk prima beïnvloedden als je weet hoe dat te doen. Hier kun je ook het woord manipuleren gebruiken als dat meer herkenbaar voor je is. Maar haal dan wel de negatieve klank van het woord manipuleren af. 

Dit inzicht bracht mij tot de conclusie dat de meeste mensen strijden tegen een monster in hun hoofd. Hoe langer iemand rookt, hoe sterker dit monster is geworden omdat het rokersgedrag ook steeds meer heeft kunnen inslijten in je hele bestaan. Het monster wordt onderdeel van wie je bent. Het wordt een strijd tegen jezelf, je eigen gedrag binnen je ik-zijn als je probeert dit te veranderen. En inmiddels weten we allemaal toch wel hoe moeilijk het is om ons eigen gedrag te veranderen? De oplossing zat hem er dus voor mij in om dat monster voor de gek te gaan houden. Om dat verkeerde gedrag langzaam uit te laten doven en te doen laten verdwijnen op een manier zodat ik er geen last van zou hebben. In dit geval is last een ander woord voor zucht naar het roken.

Maar hoe dan? En als vanzelf wist ik het opeens, maar het klonk eigenlijk te belachelijk voor woorden. Ik moet ook zeggen dat bij de uitvoering van mijn methode ik door sommige van mijn collega’s wat werd uitgelachen. Er zat dan ook wel wat humor in die rare aanpak van me, maar waar ik stiekem een groot vertrouwen in had.

Ik zette door en analyseerde mijn overdenkingen met de volgende zinnen

1.  Wat is nou zo slecht aan het roken
2.  Wat maakt nou precies dat mensen er ziek van worden of er dood aan gaan

Ik kwam eigenlijk tot de conclusie dat er maar één handeling is tijdens het roken die de oorzaak is van het ziek worden of het dood gaan. En dat is;

• het inhaleren van de rook via de longen

Deze longen reageren hier uiteraard op. In het slechtste geval bestaat die reactie uit het vormen van een longaandoening of datgene wat voor de meeste mensen een groot schrikbeeld is, namelijk longkanker. De ellende zit hem dus niet in dat rokers(verslavings)gedrag, maar zit alleen in dat inhaleren. Laat dit even inwerken. Denk dan nog eens aan alle andere ziekten die je kunt oplopen door te roken. Weet jij trouwens welke giftige stoffen er nog meer in een sigaret zitten? Zo niet, dan staan er op het bovenstaand plaatje een aantal. 

Dat verslavingsgedrag dwingt ons dus alleen maar dat we die volgende sigaret nemen, maar het is niet dat gedrag waar we ziek van worden of dood aan gaan. Daar is maar één gedraging oorzaak van. Voordat we gaan inhaleren kopen we onze rookwaar, we gaan ervoor zitten, we draaien of pakken die sigaret, we steken deze aan en 'genieten' van de eerste teug. Zo kan ik nog veel meer gedragingen opnoemen, maar ook hebben we het rokersgedrag na die peuk, zoals het wegleggen van onze rookwaar, of de aansteker terug in de broekzak, het uitdrukken van de sigaret en wederom nog veel meer gedrag. Wederom zeg ik dat niets daarvan schadelijk is voor je lichaam, behalve dat inhaleren. Als je dat er dus tussenuit zou halen? Om maar weer eens een mooi voorbeeld ter verduidelijking te mogen geven. 

Stel je nou eens voor dat er precies 100 gedragingen zijn die de totale som maken van jouw verslaving. Het is zeer moeilijk om deze 100 gedragingen allemaal tegelijk aan te pakken. Dat zijn die stoppers die er in één keer mee proberen te stoppen en het door die 100 gedragingen die nu weg zijn erg moeilijk krijgen. Mijn stelling zegt dat als je er dus maar 1 weghaalt, je het ook maar 1% van de 100% moeilijk gaat krijgen. En laat nou het inhaleren de enige gedraging zijn die het roken ongezond maakt. 

Dit was voor mij een nieuw maar wel bekend inzicht, en een inzicht dat ik nog nergens was tegengekomen of dat specifiek werd benoemd in een oplossing om te stoppen met roken. Datgene wat ik gelezen had van Allen Carr (* verwijzing onderaan pagina) die in de jaren 80 hierover een boek heeft geschreven kwam nog het dichtste bij hoe ik mijn proces inging en deze heb ervaren. Hoe dan ook was het een inzicht dat voor iedereen zo logisch en waar is. Natuurlijk was dit inzicht altijd een feit geweest, maar blijkbaar pakte niemand dit specifiek op om het te gebruiken bij oplossingen om te stoppen met roken. In ieder geval is het niet erg bekend bij de massa. En ik bemerkte dat dit idee van het inhaleren eruit te halen blijkbaar als 'belachelijk' werd gezien, want dan rookte je niet echt of zo. Je bent dan blijkbaar een nep roker. 

Toen ik in een soort helikopterview doorhad dat het inhaleren maar een minuscuul onderdeel is van ons rokersgedrag zag ik nu ook uit welke onderdelen mijn verslaving was opgebouwd. En daar zag ik opeens de mogelijkheid en de oplossing van het probleem. Door een zeer klein onderdeel te veranderen verwijderde ik het meest ongezonde deel uit mijn roken. Met zeer weinig moeite schakelde ik een enorm groot monster uit want ik hoefde opeens niet te strijden tegen AL die gedragingen die ik zou moeten stoppen. Nee, ik stopte maar met één gedraging waarna ik in ieder geval een stuk gezonder zou gaan roken. Zoals je het je misschien herinnert had ik al gezegd dat ik helemaal niet van plan was om volledig te stoppen met roken. Ik wilde meer gezond door blijven roken. 

Ons rokersgedrag zit hem onder andere in zaken als:

• het draaien van een shagje
• het pakken van een sigaret uit het pakje
• de zucht die opkomt op de vaste rookmomenten
• je rookstok aansteken met aansteker of lucifer
• de handbewegingen tijdens het roken
• de wijze van uitblazen
• rook je deels door je neus, of alleen maar door je mond
• het vasthouden van je sigaret of shagje als je rookt
• en nog vele gedragingen meer

Samenvattend zeg ik ter verduidelijking;

1. We noemen dat het verslavingsgedrag bestaat uit 100 gedragingen. (dit puur om een getal te hebben)
2. 99 gedragingen daarvan zijn niet ongezond, maar 1 gedraging is wel ongezond.
3. Stoppen met alle 100 gedragingen levert erge afkickverschijnselen op want je rommelt aan al die gedragingen.
4. Stoppen met maar 1 gedraging levert dan eventueel maar 1 % van die afkickverschijnselen op. De 99 gedragingen blijven bestaan namelijk.

Mag ik dan als feit hier neerleggen dat het vele malen makkelijker is te knokken tegen 1% afkick / detox dan met de volle 100% hiervan? Maar door die ene procent weg te nemen rook je een stuk gezonder en heb je zelfs de kans dat je na een aantal weken in staat bent volledig te gaan stoppen, zoals ik.

Nogmaals. Alle andere gedragingen blijven dus bestaan en houden dat kleine hersengebied tevreden. Dit leek mij wel een toepasbaar idee en vanuit mijn kennis en logica over verslaving en gedrag. Het leek mij ook bijna een wetmatigheid waar ik geen stokje meer tussen kreeg. Ik ben toen simpelweg gestopt met het inhaleren van de rook. Ik stopte met die rook in mijn longen te zuigen, en daarmee stopte ik met die ene enkele handeling die slecht was voor mijn gezondheid. Meer deed ik niet en ik was verder ook helemaal niet van plan om nog meer te veranderen. Het was goed zo, tot ik verder ging nadenken erover.

Natuurlijk was het nieuwe roken even wennen. Het voelde heel even vreemd om geen rook meer te inhaleren. Toch heeft het maar een paar dagen geduurd om daar aan te wennen. Dat kostte me geen echte moeite en het was eigenlijk meer een prettige bewustwording. In de 2 maanden dat ik op deze wijze rookte heb ik me maar twee keer vergist en per ongeluk toch over mijn longen gerookt. Nou, ook dat was weer een hele ervaring op zich. Het voelde toen alsof ik een flinke straffe whisky door mijn keel goot. Mijn longen waren het roken duidelijk niet meer gewend. Ook dit was een bijzondere gewaarwording en ook zeker een bevestiging voor mij dat ik een juist pad was ingeslagen. Er was dus verandering. 

En voordat je nu in de lach schiet en mij of deze manier probeert belachelijk te maken. Anderen gingen je namelijk al voor hierin. Deze meneer is toch maar mooi door deze methode, na 35 jaar gerookt te hebben, gestopt met zijn verslaving. Daarvoor nog nooit een poging gedaan. 

• zonder enige zucht om weer te gaan roken ben ik gestopt
• zonder een gemis te voelen gestopt
• zonder er teveel energie in te steken gleed ik met gemak naar mijn stopdag
• zonder dat mijn hersenen of lichaam er naar hunkerden kon ik het roken laten

Het was daadwerkelijk alsof ik nooit had gerookt. Dit verbaasde mij enorm en mijn omgeving nog wel meer. Ik kan in alle eerlijkheid zeggen dat ik vanaf het moment dat ik ben gestopt nog geen enkel zuchtmoment heb gehad. Ik ben moeiteloos overgegaan van verstokte roker naar een niet-roker. Ik heb nog heel lang gedacht dat de zucht mij zou inhalen en ik toch nog enorme last zou ervaren van het stoppen. Dit bleef uit en ik constateerde dat ik een geheel nieuwe manier had ontdekt hoe te stoppen met het roken. 

(*) Allen Carr wikipedia pagina

Startpagina    --    Extra lang voorwoord   --   DEEL 01   --   DEEL 02   --   DEEL 03   --   DEEL 04   --   DEEL 05   --   DEEL 06   --   DEEL 07    --   Extra lang nawoord